Maymun Testi Nedir ?
Alfred Binet, dünya üzerinde ilk zeka testini tasarlayan kişidir ( Binet-Simon Testi). Düşünce, düşük ve geri kalmış zeka seviyesinde olan çocuklara iyi bir eğitim vermek amaçlı çalışmalar sonucu IQ testi ortaya çıkmıştır. Binet’in bulduğu bu zeka testi, öğretmenleri tarafından ayrılan aynı yaştaki öğrenciler üzerinde kullanılmaya başlandı. Bundan sonra testler daha fazla soru ile kullanılır oldular.
Zeka Testi
Binet testinde, çocuklara bir zeka yaşlarını göstermek için bir sayı veriliyordu. Zeka yaşı, uygulanan testte aynı puanı alan çocukların ortalama yaşı olarak hesaplanmaktadır. 14 yaşındaki bir çocuk, testten 45 aldı ise, bu puan 10 yaşındaki çocukların puanına denk geliyorsa, çocuğun zeka yaşı 10’dur. Benzer şekilde 14 yaşındaki çocuk, testten 80 aldıysa, bu değerde 17 yaş aralığına denk geliyorsa çocuğun zeka yaşı 17’dir. Bu sistem, aynı yaştaki diğer çocuklara göre nasıl olduklarını gösteriyor, fakat aynı yaşta olmayanların zeka derecelerini karşılaştırmakta problem yaratıyordu. Daha sonraları Binet testi geliştirilerek, zeka derecesini belirlemek üzere, zeka yaşı yerine bir değer kullanılmaya başlandı.
Çocuğun doğru cevapladığı sorular dikkate alınarak ölçerlerde zeka yaşı hesaplanır. Zeka yaşının gerçek yaşa bölümünün 100 ile çarpılmasıyla zeka katsayısı (ZK) ortaya çıkar.
ZK = ( Zekâ yaşı / Gerçek yaş ) x 100
Örneğin; 10 yaşındaki bir çocuk ölçerde yalnızca 6 yaş düzeyine kadar olan soruları/görevleri yapabilmişse, ZK’si (6/10) x 100 = 60 olarak belirlenir.
IQ Hesabı
IQ= ( Zeka yaşı / Gerçek yaş ) x 100
Olarak hesaplanmaya başlandı. Yani, zeka yaşı, gerçek yaşa bölünüyor ve 100 ile çarpılması ile ortaya çıkıyor. Formülden de görüldüğü gibi, gerçek yaş ve zeka yaşı aynı ise, IQ’su 100 olarak çıkacaktır. Bu temel kavram aynı olmasına rağmen, günümüzde IQ dereceleri standartlaşmış bir grubun ortalama sonuçlarının kullanıldığı, istatistiksel ve matematiksel hesaplamalar içeren karmaşık bir yöntem ile yapılmaktadır.
Sıralanan IQ dereceleri ise şöyledir ;
0-25 arası ağır gerilik
26-50 arası orta gerilik
51-75 arası hafif gerilik
76-90 arası sınır zeka
91-110 arası normal zeka
111-125 arası ileri zeka
126-140 arası üstün zeka
140-155 arası çok üstün zeka
156 ve üzeri deha
Hayvan davranışları uzmanı olan Edward O. Wilson'ın yaptığı bir çalışmaya göre, insandan sonra en yüksek IQ'ya sahip olan canlılar aşağıdaki gibidir:
1) Şempanze (iki türü)
2) Goriller
3) Orangutan
4) Babun (7 farklı türü)
5) Gibon (7 türü)
6) Maymun (Makaklar ve diğerleri)
7) Küçük-dişli balina (katil balina da dahil)
8) Yunus (8 farklı tür)
...
Ortalama zorluk da bir IQ testi yapmak için
https://drive.google.com/drive/folders/0B5IgtPropi_uOXNzdWVwTjJXZkU?usp=sharing
uygulayabilirsiniz.
Maymun Testi (Monkey Test) Nedir ?
Maymun testi ilerleyen teknoloji ile birlikte çıkan ürünlerin kullanabilirliğini anlamak için IBM tarafından tasarlanmıştır. Bu testin çıkmasında etken olan ise zamanına göre yeni bir ürün çıktığı zaman bütün insanlar bunu ilk defa deneyimleneceği için bazı kullanamama yada çalıştıramama gibi sorunlar ortaya çıkmış. Ürünü tasarlayan yada geliştirenlerin doğal haliyle zeki olmaları ve ona göre yapmaları ama son kullanıcıların hepsinin aynı düzeyde olmaması çoğu buluşun yıllarca son kullanıcı ile buluşmasını geciktirmiş IBM yöneticileri mühendislerini aptallaştıramayacaklarına göre Maymun Testini geliştirmişler. Bir maymun eğer bir aleti kullanabiliyorsa bütün insanlık kullanabilir, mantığında bir test yapmışlar.
Bunun en güncel örneği iphone home tuşu. İlk çıktığında çoğu mühendis tek tuş ile kullanımın zor olacağını söylemiş. Anlaşmazlığı bir maymun çözmüş ve maymun testini geçmiş. Dolayısıyla home tuşu kabul edilmiş.
Ayrıca Bknz: Dünya IQ Sıralaması, Dünya Üni. Sıralaması, Dünya Cahillik Sıralaması, Dünya Aptallık Sıralaması, Dünya Cattle Sıralaması, Dünya Ergenlik Sıralaması, Dünya Trollük Sıralaması, Dünya Koyunluk Sıralaması, Dünya Kitap Okuma Sıralaması, PISA testi, TIMSS, Eurostat, vs.
"Çalışmak için kullanma kılavuzuna ihtiyaç duyan her ürün bozuktur." Elon Musk
“Bir İnsanın Ortalama IQ Seviyesi Nedir?” Sorusuna yanıt vermeye çalışacağız.
YanıtlaSilIQ (İntelligence Quotient) veya Zekâ Katsayısı (Zekâ Bölümü); zekâyı ölçme amaçlı birkaç farklı standartlaştırılmış testlerden çıkarılan değerdir. Günümüzde kullanılan zeka testlerinin ilk çalışmaları 19. yüzyılın sonlarında başlamıştır. 1905 yılında Alfred Binet ve Theodore Simon zeka ölçmek için bir sistem geliştirmişlerdir. Bu sisteme göre, belli yaş aralığındaki kişilerin ortalama zeka puanları belirlenerek ortalama değerler oluşturulmuştur ve kişinin başarısı bu değerler üzerinden hesaplanmaya başlanmıştır. IQ (Intelligence Quotient) yani Zekâ Katsayısı teriminin isim babası Alman bilim adamı L. Wilhelm Stern’dir. Stern, kişinin gerçek yaşının test sonucunda elde edilen zihinsel yaşına oranının hesaplanmasına dayanan bir sistem geliştirmiştir. Günümüzde bu hesaplama şekli zeka testlerinde kullanılmaya devam etmektedir. İlk kez Stern’in kullandığı “IQ” terimi ise güncelliğini korumaktadır. IQ ile amaç; zekâ düzeyinin belirli testlerin gerçekleştirilmesi suretiyle belirlenmesidir. Gerçek bir IQ Testi, özel ortamda, uzman eşliğinde ve güvenilirliği kanıtlanmış testlerle yapılır. Stanford-Binet, Wechsler, Leiter gibi testler, uzman eşliğinde yapılan testlerden bazılarıdır. Bu nedenle, internet ortamında “Online IQ Testi Yap” aramalarıyla ulaştığınız testler, gerçekçi sonuçlar vermeyebilir.
IQ = (zeka yaşı/gerçek yaş) x 100 olarak hesaplanmaya başlandı. Yani, zeka yaşı, gerçek yaşa bölünüyor ve 100 ile çarpılması ile ortaya çıkıyor. Formülden de görüldüğü gibi, gerçek yaş ve zeka yaşı aynı ise, IQ’su 100 olarak çıkacaktır. Bu temel kavram aynı olmasına rağmen, günümüzde IQ dereceleri standartlaşmış bir grubun ortalama sonuçlarının kullanıldığı, istatistiksel ve matematiksel hesaplamalar içeren karmaşık bir yöntem ile yapılmaktadır.
Standart bir değer skalası olan IQ düzeyleri aşağıdaki kategorize edilmiştir.
0-25 : Ağır Gerilik
26-50 : Orta Gerilik
51-75 : Hafif Gerilik
76-90 : Sınır Zekalı
91-110 : Normal Zekalı
111-119 : İleri Zekalı
120-130 : Üstün Zekalı
131-145 : Çok Üstün Zekalı
146 > Deha
Günümüzde en sık uygulanan IQ testi olan Stanford-Binet testinin geliştirilme amacı okul performansını ölçebilmektir. Ancak zamanla hayatın tüm alanlarında bireylerin başarısını ölçmenin bir aracı olarak kullanılmaya başlanmıştır. Stanford-Binet testinin bir alternatifi olarak görülen Wechsler zeka testleri ise genel bir IQ skorundan ziyade bir çok alt test uygulanarak, her alanın ayrı bir değerlendirmeye tabi tutulması gerektiği üzerinde yoğunlaşır. Ancak araştırmalar göstermektedir ki Stanford- Binet testi ile Wechsler zeka testleri (ikincisi daha ayrıntılı bilgi sağlaması dışında) doğru orantılı sonuçlar vermektedir.
IQ Testlerinden en çok uygulananları ve bilinenleri şu şekildedir:
YanıtlaSilCattell Zeka Testi: Sınırlı süre içinde cevaplandırılması beklenen bu testin içeriğinde kültürden bağımsız sorular yer almaktadır.
Porteus Labirent Testi: Bu test ile kişinin günlük yaşamdaki sosyal becerileri ile ilgili düzeyi ölçülür.
Leiter Zeka Testi: Konuşma ve işitme sorunu yaşayan çocukların zihinsel performanslarını ölçmeyi amaçlayan, sözel yetenek içermeyen bir performans testidir.
Alexander Pratik Zeka Testi: Tahta kutular ve renkli küpler kullanılarak gerçekleştirilen bu test genelde ilkokulu bitirmiş çocuklarda uygulanmaktadır. Amaç teknik becerileri ortaya çıkarmak olup, alınan sonuç daha sonraki sınıflar için bir öngörü teşkil etmektedir.
Stanford-Binet Zeka Testi (SB-V): Sözel yargılama, soyut/görsel yargılama, niceliksel yargılama ve kısa süreli bellek alanlarında ölçüm yapar.
Binet- Terman Testi: Kültürel içeriğe sahip bir sözlü testtir.
Wechsler Yetişkin Zeka Testi (WAIS-I): İki ana kategoriden oluşur. Sözel bölüm bireyin sözel muhakeme, sözcük dağarcığı, işitsel dikkat, uzun süreli bellek gibi sözel becerileri ölçen testlerden oluşurken, performans kategorisi ise görsel dikkat, görsel algı, üç boyutlu algılama gibi daha çok performansa dayalı testlerden oluşmaktadır.
WISC-R (Welcher Intelligence Scale for Children) Zeka Testi: 6-16 yaş grubu çocuklar ve gençler için hazırlanmış bir testtir. Ülkemiz de dahil olmak üzere dünyada en yaygın kullanılan IQ testi bu testtir ve 12 alt testin birleşimi niteliğindedir.
Bunların bazıları görsel zeka testi, bazıları görsel hafıza testi, bazıları sadece yetişkinlere uygulanan testler, bazıları ise sadece çocuklara yönelik çocuk zeka testleridir.
Önemli Not: Şurası akıldan çıkarılmamalıdır ki, bir IQ testi insani yeteneklerin müzik, sanat, coşkusal dengelilik, bedensel koordinasyon, ya da ruhsal (tinsel) düzey gibi-pek çok türünü ölçmez. Yüksek bir IQ puanı, bir kimsenin mutlu olacağının, esenlikle yaşayacağının, ya da tinsel (ruhsal) yücelmeye ereceğinin garantisi değildir. Aynı şekilde, düşük bir IQ puanı da, o kimsenin parasal, ruhsal, ya da ahlaki açılardan başarısız olacağı anlamına gelmez.
Yaşamın her kesitinde yüksek IQ puanlı kişilere rastlanabilir. Aynı şekilde doktorlar, mühendisler gibi geleneksel olarak paye verile gelmiş gruplar içinde IQ puanları sadece normal düzeyde bir zekâya sahip olduklarını gösteren kişilere de rastlanabilir. Hemen hemen bütün sıradan insani işler (görevler), bir insanın sadece 50 ya da daha yüksek bir IQ düzeyine sahip olmasını gerektirir. (Bütün insanların %75’inin IQ’su 50 ya da biraz daha üzerinde bir düzeydedir). Yalnız şu var ki, IQ puanı 50 olan bir bireyin öğrenimde başarı sağlayabilmesi ancak özel öğretim yöntemleri sayesinde ve daha çok zaman harcanmasıyla mümkündür.
Kaynak: Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Psikoloji Dersi Ödevi