Bilimsel Kaynak Nedir ?
10.1.19
By
Web Kenti
Bilim : Bilimin en sevdiğim tanımı " Bilim gerçeğe ulaşma sanatıdır." Peki bu gerçeğe ulaşırsak ne olur , ulaşmazsak ne olur ?
Kaynak (Sources) Nedir ?
Bilimsel anlamda kaynak ; Mevcut zamanda (zaman içinde kaynaklar sürekli güncellenir, gelişebilir ve değişebilir) tüm dünya da konunun uzmanlarının geçerliliğini kabul ettiği özgün araştırma sonuçlarını tanımlayan, yazılmış ve basılmış rapordur.
Yani kaynak diye belirtilen bir şeyin geçerli olabilmesi için yazan sıradan bir insanda olsa, bir profesörde olsa uluslararası geçerli bir üniversite veya kurum tarafından onaylanmış ve yazılı olarak basılmış olması gerekir.
Burada ki geçerli bir üniversite veya kurum denmesi çok önemlidir. Çünkü çoğu gerilemekte olan ülkelerin kurumlarının gerek torpil, gerekse kültürel yozlaşmadan dolayı yayınlanan makaleleri kaynak olarak değerlendirilmemektedir.
Bilimsek Kaynakları Temelde İki Guruba Ayırabiliriz
Birincil Kaynaklar (Geçerli bilimsel ve teknik bilgiyi kendisinde bulunduran kaynaklar)
•Kitaplar
•Özgün Makale Dergileri
•Konferans Sunumları
•Bilimsel Raporlar
•Ön Baskılar
•Patentler
•Tezler
•İnternet Kaynakları (Akademik Yayınlar)
İkincil Kaynaklar (Birincil kaynaklardaki bilgiye ulaşmada yol gösterici kaynaklar)
•Kütüphane Katalogları
•Bibliyografik veri tabanları
•Ansiklopediler
•El Kitapları
•Tanıtımlar
•Güncel Duyuru Kaynakları
•İnternet Kaynakları (Akademik Yayınlar)
Özetle her kaynak diye belirtilen kitap, makale vb. geçerliliği olan bir bilimsel bir kaynak DEĞİLDİR !
Akademik Kaynaklara Nasıl Ulaşabiliriz ?
Öncelikle şunu belirteyim çoğu yetkin üniversite ve kurumlar maalesef bu kaynaklara erişimde para talep etmektedir. Ancak İnternet aracılığıyla açık literatürlere bakabiliriz.
https://scholar.google.com.tr/
https://books.google.com/
https://www.abebooks.co.uk/
https://www.bookfinder.com/
https://www.addal.com/
https://pdf-downloads.net/
https://www.usedbooksearch.co.uk/
https://www.barnesandnoble.com/
https://www.powells.com/
...
Ansiklopediler, kütüphaneler, üniversiteler ve uluslararası geçerliliği kabul edilmiş bağımsız araştırma şirketleri raporları. (Her araştırma şirketi değil tabi ki)
Cahil : Bilmediğini bilmeyen. Bilmediğinin farkında olmayan.
Ümmi : Okumamış.
Aptal : Olasılık algılaması düşük olan insan.
Cehalet : Bilgisizlik.
Bilişsel Cimrilik (Ön Yargılı Cehalet) : Bir şeyi bildiğine inanıp daha fazla öğrenmeyi ret etmektir.
Zaten eğitim sistemi çökmüş yerler hariç herhangi bir üniversitede okuyan herkes tarafından hazırlanan her tez, araştırma yada rapor için mutlaka kaynak nedir, nasıl taranır , nasıl kullanılır gibi hususlar önemli bir yer teşkil ettiğinden her yüksek okul mezunu tarafından bilinen ögelerdir.
Şimdi anlattık iyi hoşta bu sokaktaki adamın ne işine yarayacak ?
Mesela şu hastalığa iyi geliyor diye tv de çıkıp şu doktorda söyledi diye kaynak gösteren umut tacirlerinin eline düşmemiş olursunuz. Çünkü bir doktor yada bir uzman diyor diye bunun geçerliliğinin olmayacağını bilir, para kaybı ve hayal kırıklığı yaşamaz kısaca kazık yemezsiniz.
Yada internette söylenen her clickbait (tık tuzağı) başlığa, televizyonda çıkan her habere inanan sığır gibi sağılan cahil olmazsınız. Sonuçta en azından kaybetmezsiniz.
Bazen kaybetmemekte bir kazançtır.
İşte bilime değer vermez ve gerçeğe ulaşmaya çalışmazsak, her konuda kolayca kandırılan ve sömürülen ama bunun bile farkında olmadan yaşayan değersiz artıklar olmak istemiyorsak kaynakları bilmeli ve bunları okumalıyız.
