Yapay Zeka Tarihi



Yapay Zekâ'nın Tarihçesi Ve Gelişimi

Yapay zekâ, bir bilgisayarın veya bilgisayar kontrolündeki bir robotun çeşitli faaliyetleri zeki canlılara benzer şekilde yerine getirme kabiliyeti diye tanımlanır ve İngilizce Artificial Intelligence kavramına kısaca AI olarak ifade edilir.

İnsanoğlu; yazılı tarih öncesi zamanlarda bile kendisi dışında zeki varlıklar olabileceğini hatta kendisinin zeki bir varlık yapabileceğini hayal etmiş ve bunu hikaye ve mitlere taşımıştır.

Bilgisayar Tarihçesi


Yapay zeka tarihi ile bilgisayar tarihi dolayısıyla intenet ve teknoloji, matematik, felsefe ve bilim tarihi içiçedir.
Çağdaş bilgisayarların tarihi 5 döneme ayrılarak incelenir.

1. Kuşak (1950-1958): Lambalı teknolojiye dayanan Eniac benzeri çok büyük aygıtlar.
2. Kuşak (1958-1964): Transistör kullanan bilgisayarlar.
3. Kuşak (1965-1971): Transistör yerine tümdevre kullanan bilgisayarlar. Bu dönemde bilgisayarlar kendi aralarında iletişim de kurabilmeye başlamışlardır.
4. Kuşak (1972-...): Günümüz bilgisayaları.
5. Kuşak (Tahmini 2022- sonrası): Kuantum bilgisayarları.

Birisi hayal etmiş, birisi ispatlamış, birisi yapmış....



Yapay Zeka Çeşitleri


Tip 1: Tamamen reaktif (Salt Tepkisel)

İlk basit yapay zeka türüdür. İçerdiği algoritma sayesinde olasılıklardan en mantıklısını seçmek üzere düşünen yapay zekadır.
Örneğin Kasparov'u yenen IBM 'in DeepBlue bilgisayarı gibi.

Tip 2: Sınırlı hafıza (Limitli Hafıza)

Kendine şartları ve kuralları verilip algoritmayı kendi oluşturması istenilen yapay zeka türüdür. Geçmişte öğrendiği bilgileri toplar ve daha önceden programlanmış olan bilgilerinin üzerine ekler. Doğru kararlar vermek ve uygun şekilde aksiyon almak için yeterli deneyime ve belleğe sahiptir.
Örneğin kendi kendine giden arabalar gibi.

Tip 3: Zihin Teorisi

Gelecekte olması beklenen yapay zeka türüdür. İnsan davranışlarını etkileyebilir ve duyguları anlayabilir. İnsanlarla sosyalleşebilir ve tamamen bir insan gibi davranabilir.
Örneğin Starwars’taki C-3PO ve R2-D2, filmi gibi.


Tip 4: Öz Farkındalığı Olan

Zihin teorisinin uzantısı olarak içinde bulunduğu durumu fark edebilir, kendi benliğinin farkına varabilir, başkalarının hislerini tahmin edebilir ve sonuç çıkarabilir. İnfografiğe göre zeki, duyarlı ve bilinçli olan bu tür, makinelerin gelecek jenerasyonu olarak tanımlanıyor. Örnek olarak ise Ex Machina filmindeki Eva ve Humans dizisindeki sentetikler, Autómata filmindeki özgürlük isteyen robotlar örnek verilebilir. Buna bir de WestWorld dizisindeki host karakterleri ve tabii ki Blade Runner replikantlarını ekleyebiliriz.


Yapay Zeka'nın Kronolojisi


0



Matematiğin gelişimi ve ilk çağlarda hesaplama yapmak için geliştirilen abaküs vb. aletler.


813



Harezmi sıfır rakamını (0) kullandığı bilinen ilk kişidir. Sonra sıfır sözcüğü siber sözcüğünün kökenini oluşturmuştur.

1308
Katalan şair ve teolog Ramon Llull Ars Generalis Ultima (The Ultimate General Art - Nihai Genel Sanat)) adlı kitabı yayımlamıştır, Burada kavramların kombinasyonlarından oluşan yeni bir bilgi türünden ilk kez bahsedilmiştir. Yapay zekanın ilk olarak kavramlaştırılması Ramon Llull tarafından yapmıştır.

1623
Wilhelm Schickard, mekanik ve dört işlemi yapabilen hesap makinesini icat etmiştir.

1637


René Descartes'in ünlü eseri Discours sur la méthode (Metod üzerine söylevler) kitabında "Cogito, ergo sum" (Düşünüyorum, öyleyse varım ) üzerine fikirler yayınlandı.

1642
Hesap makinelerinin babası Fransız matematikçi Blaise Pascal. Vergi memuru olan babasına yardımcı olması için ilk mekanik hesap makinesini geliştirdi.

1703
Matematikçi ve filozof Gottfried Leibniz, Dissertatio De Arte Combinatoria (On the Combinatorial Art -Kombinatoryal Sanat Üzerine ) adlı kitabını yayınladı. Ramon Llull’dan sonra Leibniz insan düşüncesinin bir alfabesini olabileceğini ve düşüncelerin aslında basit kavramların kombinasyonlarından oluştuğunu öne sürdü. Gottfried Leibniz ikili sayma sistemini rafineleştirdi, bu çalışması tüm dijital hesaplayıcıların soyut temelini oluşturdu.

1726
Jonathan Swift, Guliverin Gezileri adlı kitabı yayımladı bu kitap motor mantığı ile ilgili yapay zekayı çağrıştıran şu tanımı içeriyordu,“ Pratik ve mekanik operasyonlar ile spekülatif bilgiyi geliştirmesi için bir projeydi.”

1763
Thomas Bayes olayların olabilme ihtimalini bulmak için bir yapı geliştirdi. Bayes’in çıkarımı yapay zeka fikrine öncülük eden bir görüş haline geldi.

1837
Babbage Charles çözümleyici makine diye adlandırılan ve çağdaş sayısal (dijital) bilgisayarın öncüsü olan aygıtın tasarımını gerçekleştirdi.

1843



Ada Lovelace ilk bilgisayar programını yazdı.

1854
George Boole mantıksal akıl yürütmenin , denklem çözmeye benzeyen sistematik bir şekilde düşünülebileceği fikrini ortaya attı.

1898
Elektrik konseptli sergide Nikola Tesla bir gösteri yaptı dünyanın ilk radyo dalgalarıyla kontrol edilen gemisini tanıttı. Bu bot Tesla’nın deyimiyle , “ödünç alınmış bilinç” şeklindeydi.

1904
Sir John Ambrose Fleming vakum tüpü ve diyotu icat etti.

1914
İspanyol mühendis Leonardo Torres y Quevedo ilk satranç oynayabilen makineyi tanıttı, hiç bir insan etkisi olmadan oyun kendi kendisini devam ettirebiliyordu.

1921
Çek yazar Karel Čapek Robot kelimesini kullandı. Litaretüre “robota” olarak girdi . Yapay zekânın insan aklından bağımsız gelişebileceğini öngörmüştü.  R.U.R. (Rossum’s Universal Robots) adlı tiyatro oyunudur.

1927
Bilim Kurgu Filmi Metropolis yaynlandı. Robotların insanlarla etkileşimini anlatan film zamanın önemli filmlerinden sayılmaktadır. Star Wars’daki C-3PO’nun Art Deco görünümüne ilham veren ilk robot filmde gösteriliyordu.

1929
Gakutensoku dizayn edildi, Japonya’da ilk robot olan “doğanın kanunlarını öğrenmek” mantığıyla yola çıkılarak icat edildi. Bu robot yüz ifadesini değiştirebilmek, başını ve ellerini hava basınç mekanizması sayesinde hareket ettirebilmek gibi özelliklere sahipti.

1936
Konrad Zuse, Z1 adlı programlanabilir 64K hafızaya sahip bilgisayarı geliştirmiştir. Z1 ve sonra Z3 ler dünya da ilk sayısal, hafızalı, programlanabilen bilgisayarlar olup kendisi ilk modern anlamda bilgisayarın mucidi olarak uluslararası çapta üne kavuşmuştur.

1936
Turing Makinesi, A.Turing tarafından icat edildi.

1939
John Atanasoff ve Clifford Berry ilk elektronik bilgisayarı icat etti.

1940
Konrad Zuse (Almanya) ikilik sayı sistemi ve Boolean mantığını kullanan ilk programlanabilir hesap makinasını geliştirdi.

1943
İlk programlanabilir dijital bilgisayar olan Z3 Konrad Zuse tarafından icat edildi.


1943


“Makineler düşünebilir mi?” sorunsalını ortaya atarak makine zekâsını tartışmaya açan Alan Mathison Turing’dir. 1943’te II. Dünya Savaşı sırasında Kripto analizi gereksinimleri ile üretilen elektromekanik cihazlar sayesinde bilgisayar bilimi ve yapay zekâ kavramları doğmuştur.


1943
Warren S. McCulloch ve Walter Pitts Matematiksel Biyofizik Bülteni’nde “Sinir Sisteminin İçinde Olan Fikirlerin Mantıksal Hesabı”nı yayımladılar. İdealleştirilmiş ve sadeleştirilmiş yapay “nöronlar” ağlarını ve bunların basit mantıksal işlevleri nasıl gerçekleştirebildiklerini anlatan bu etkili makale, bilgisayar temelli “sinir ağları” (ve daha sonra “derin öğrenme”) ve onların popüler açıklaması için esin kaynağı haline gelmiştir. O zamandan kalmış olan “Beyni taklit etmek” en popüler terimlerden birisidir.

1943
İlk elektronik bilgisayar Colossus İngiltere'de yapıldı.

1944
Harvard Mark 1 bilgisayarı üretildi.

1945
Alan Turing Universal makina üzerine ilk bildirisini yayınladı.
John Von Neumann, program depolaya bilen bilgisayarı açıklayan bir döküman yazdı.

1947
William Shockley başkanlığında John Bardeen ve Walter Brattain´den oluşan ekip, teknolojide yepyeni bir çığır açan Geçirgeç veya transistörü icat etti.

1947
ENIAC elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip ilk bilgisayar yapıldı.

1949
Edmund Berkeley, Dev Brains (Düşünen Makineler) adlı eserinde şöyle bir ifadeye yer verdi: “Son zamanlarda, devasa hız ve beceri ile bilgi toplayabilen büyük makineler hakkında çok sayıda haber var … Bu makineler bir beyininkine benzeyen kompleks yapılardan oluşuyor… Bir makine bilgi işleyebilir; hesaplayabilir, sonuçlandırabilir ve seçebilir; makul işlemleri bilgi ile gerçekleştirebilir. Bu nedenle bir makine düşünebilir. “

1949
Donald Hebb Nöropsikoloji Teorisini yayımladı. Bu teori Sinir ağları ile ilgili varsayımlara ve sinapsların zamanla güçlenmesine veya zayıflamasına ilişkin yetenekleri üzerine bir teoriydi.

1950
Claude Shannon “Bir Bilgisayarı Satranç Oynamak İçin Programlama”, satranç oynayan bir bilgisayar programını geliştirmeye yönelik ilk makaleyi yayımladı.

1950
Alan Turing, daha sonradan bilinen adıyla “Turing Testi” o zamanlar “taklit oyunu” olarak tanıtıldı ve bu terim “ Computing Machinery and Intelligence -Bilgi İşlem Makineleri ve İstihbarat ” ın içinde yayımladı.

1950
İlk yapay zeka çalışmaları problem çözme, sembolik yöntemler, ABD savunma bakanlığının 1960’lı yıllarda basit insan akıl yürütmelerini taklit edecek bilgisayar eğitmeye başladıkları DARPA (The Defense Advanced Research Projects Agency) yani ileri düzey savunma araştırma projeleri geliştirme bürosu gibi önemli adımlara sahne oldu.

1950
Bilim kurgu yazarı Isaac Asimov'un kısa öykülerinden oluşan bir koleksiyon Ben Robot yayımlandı. Asimov, makina zekasını ele alan ve geleceğini hayal eden bilimkurgu yazarlarından biriydi. Bunun yanında, herkesin herhangi bir soruyu sorabileceği tüm insani bilgileri depolayabilen bir bilgisayar gibi olağanüstü düşünceleri de vardı.



Üç Robot Yasası

İlk kez 1942 yılında yayımlanan, daha sonra Ben Robot adlı kitabın da bir bölümünü oluşturan Durağan Döngü adlı kısa öyküsünde Asimov, “Robotbilimin Üç Yasası”nı ortaya atar. Sonraları bu yasaları, yazdığı tüm robot külliyatının temeli olarak kabul ettiğini ifade etmiştir.

1 – Robotlar, insanlara zarar veremez ya da eylemsiz kalarak onlara zarar gelmesine göz yumamaz.

2 – Robotlar, Birinci Kanun’la çakışmadığı sürece insanlar tarafından verilen emirlere itaat etmek zorundadır.

3 -Robotlar, Birinci ya da İkinci Kanun’la çakışmadığı sürece kendi varlıklarını korumak zorundadır.

“Bir insanı öldürmenin uzun vadede bütün insanlığın yararına olacağı bir durum söz konusu olursa bir robot nasıl davranmalı?” Bu soru Asimov’un Üç Robot Yasası’nın en büyük eksikliğini fark etmesine yol açar ve “Sıfırıncı Yasa” ile birlikte Asimov’un robot yasaları tamamlanır.

0 – Robotlar, tüm insanlığa zarar veremez ya da eylemsiz kalarak insanlığın bütününe zarar gelmesine göz yumamaz.


1951
Marvin Minsky and Dean Edmunds ilk yapay sinir ağı, 40 nöron ağı taklit etmek için 3000 vakum tüpü kullanılan SNARC (Stokastik Sinirsel Analog Güçlendirme Hesaplayıcısı) icat edildi.

1951
Ferranti Mark 1 ve bazen de Manchester Ferranti olarak adlandırılan , dünyanın ilk ticari olarak satılan genel amaçlı elektronik bilgisayarıydı. Hemen ardından UNIVAC kişisel bilgisayar piyasaya sürüldü.

1952
Arthur Samuel ilk bilgisayarda satranç oyununu ve ilk kendi kendine öğrenebilen bilgisayar programını geliştirdi.

1952
İlk veri tabanı RCA’nın Bizmac bilgisayarına konuldu.

1952
Amiral Grace Hopper, ilk bilgisayar derleyicisini geliştirdi.


1954
Gene Amdahl ilk bilgisayar işletim sistemini IBM 704 için geliştirdi.


1955



“Yapay zeka” terimi, John McCarthy (Dartmouth College), Marvin Minsky (Harvard Üniversitesi), Nathaniel Rochester (IBM) ve Claude Shannon (ABD) tarafından sunulan “yapay zekanın iki aylık, 10 kişilik bir araştırması” ile bir sunum ile hazırlandı. Bir yıl sonra Temmuz ve Ağustos 1956'da gerçekleşen seminer, yeni bir çalışma alanının resmi doğum tarihi olarak kabul edilir. Bu vesile ile ortaya konan Artificial Intelligence terimi kullanılmaya başlanmışdır.

1955
Herbert Simon and Allen Newell Whitehead ve Russell Principia Mathematica’daki ilk 52 teoremin 38'ini sonunda ispatlayacak olan ilk yapay zeka programı olan Logic Theorist’i geliştirdi.

1956
Akademisyen Marvin Minsky ve ismi açıklanmayan bir çok akademisyen, insan davranışını düzenleyen kurallarla bir bilgisayarı ön programlama gibi, yukarıdan aşağıya bir yaklaşım benimsedi. Diğerleri, beyin hücrelerini canlandıran ve yeni davranışları öğrenen sinir ağları gibi, aşağıdan yukarıya yaklaşımı tercih etti. Minsky ve McCarthy, yapay zekanın Soğuk Savaşta kendilerine üstünlük sağlayabileceğini umut eden ABD hükümetinden destek gördüler.

1956
Carnagie Teknoloji Enstitüsü'nde Allen Neweell, J.C. Shaw ve  Herbert Simon'un yazdığı Logic Theorist (Mantık Teorisi-LT) adlı program tanıtıldı. Matematik problemleri çözmeye yarayan bu program ilk yapay zekâ programı olarak kabul ediliyor.

1956
Fortran programlama dili  IBM tarafından üretilen IBM 704 için ilk sürümü John Backus ve ekibi tarafından geliştirilmiştir. Fortran (önceleri FORTRAN), özellikle sayısal hesaplama ve bilimsel hesaplama için uygun olan genel amaçlı, yordamsal, zorunlu programlama dilidir.

1957
Gerçek İnternet tarihi Rusya’nın ilk yapay dünya uydusu Sputnik’i fırlatmasıyla başlar. Bu gelişme üzerine bilim ve teknolojide geriyre düşmek istemeyen Amerikan hükümeti, Savunma Departmanı içerisinde İleri Araştırma Projeleri Ajansı’nı (ARPA) oluşturur.

1957
Frank Rosenblatt, iki katmanlı bir bilgisayar öğrenme ağına dayanan kalıp tanımayı sağlayan erken bir yapay sinir ağı olan Perceptron’u geliştirdi. New York Times, Perceptron’un “[Deniz Kuvvetleri] ‘nin yürüyebileceğini, konuşabileceği, görebileceği, yazabileceği, üreteceği ve varlığının bilincinde olması beklenen bir elektronik bilgisayarın embriyosu” olabileceğini bildirdi. New Yorker, bunu “Düşünülerek yapılabilecek şeyleri yapabilen bir makine” olarak nitelendirdi.

1958
Jack Kilby bütünleşik akımı (IC) icat etti.

1958
Seymour Cray ilk transistörlü bilgisayarı geliştirdi.

1958

John McCarthy, yapay zeka araştırmasında kullanılan en popüler programlama dili olan Lisp’i geliştirdi.

1959
Arthur Samuel, “machine lerning - makine öğrenmesi” terimini ortaya attı, bu terimi açıklamak için “program yazan kişinin oynayabileceğinden daha iyi bir dama oyunu oynamayı öğrenecek “ dedi.

1959
Cobol programlama dili geliştirildi. Ticaret alanı ve özellikle iş yerlerinin yönetimiyle ilgili konularda hazırlanmıştır.

1959
Oliver Selfridge, bilgisayarların önceden belirlenmemiş kalıpları tanıyabileceği bir süreç için bir model açıkladığı "Düşünce Süreçlerinin Mekanizması Sempozyumu Bildiriler" Kitabında “Pandemonium: Öğrenme için bir paradigma”yı yayımladı.

1959
John McCarthy yayımladığı Düşünce Süreçlerinin Mekanizması Üzerine Sempozyum Bildiriler Kitabında “Ortak Duyguları Olan Programlar” başlıklı makalesinde, “tavsiye verici “ isimli programı tanımladı. Bu program cümleleri maniple ederek sorunları çözmeye yönelik bir programdı.

1961
İlk endüstriyel robot olan Unimate, New Jersey’deki General Motors fabrikasında bir montaj hattı üzerinde çalışmaya başladı.

1961
Silikon çipler ilk olarak ortaya çıktı.

1961
James Slagle SAINT (Symbolic Automatic INTegrator - Sembolik Otomatik İnvertör) geliştirildi. Bu program, birinci sınıf hesaplamada simgesel entegrasyon problemlerini çözen sezgisel bir programdır.

1963
D. Engelbart Bilgisayar faresini icat etti.

1964
Daniel Bobrow, “Bir Bilgisayar Sorun Çözme Sistemi için Doğal Dil Girişleri “ başlıklı MIT doktora tezini tanımladı ve doğal bir dil anlama bilgisayar programı olan STUDENT geliştirildi.

1964
Basic programlama dili John George Kemeny tarafından ABD'de geliştirildi

1965
Herbert Simon, “makinelerin 20 yıl sonra bir adamın yapabileceği herhangi bir işi yapabilecek kapasiteye sahip olabileceğini” öngördüğü makalesinde yer verdi.

1965
Hubert Dreyfus, zihnin bir bilgisayardan daha farklı çalıştığını ve AI’nın ilerleyemeyeceği (aşamayacağı) sınırların olduğunu savunarak “Alchemy and AI - Simya ve Yapay Zeka” yayınladı.

1965
I.J. “İlk ultra akıllı makine ile ilgili spekülasyonlar” yazısında, “ilk ultra akıllı makine, makinenin kontrol altına alınmasını nasıl sağlayacağını bize söyleyecek kadar bilinçli olması koşuluyla, insanın yapması gereken son buluştur.” ifadesine yer vermiştir.

1965
Joseph Weizenbaum ELIZA’yı geliştirdi, her hangi bir konu üzerinde ki İngilizce diyaloglarla ilgilenen ilgi çekici bir programdı. Weizenbaum, insanlar ve bilgisayarlar arasındaki iletişimin yüzeyselliğini göstermeye çalışırken bilgisayar programı gibi düşünen insanların sayısınına çok şaşırmıştır.

1965
Edward Feigenbaum, Bruce G. Buchanan, Joshua Lederberg ve Carl Djerassi, Stanford Üniversitesi’nde DENDRAL üzerine çalışmaya başlarlar. Bu sistem, hipotez oluşumunu incelemek genel amacı ile, organik kimyagerlerin karar verme sürecini ve problem çözme davranışını otomatikleştirdi.

1966
İnternetin atası Arpanet kuruldu.

1966
Robot Shakey, kendi hareketlerinin sorumluluğunu alabilen ilk robot olarak nitelendirildi. Marvin Minsky, “ilk elektronik kişi” ilgili bir Life dergisinin 1970'deki makalesinde “üç aydan sekiz yıla kadar, ortalama bir insanın genel istihbaratına sahip bir makineye sahip olacağız” sözleriyle iddialı fikirlerini sunmuştur.

1967
Texas Instruments ilk cep hesap makinesini yaptı.

1967 
IBM bilgisayarda disket kullanımını başlattı.

1968
Terry Winograd, doğal bir dil anlama bilgisayar programı olan SHRDLU’yu geliştirdi.

1968
ARPA, ARPANET contratını BBN’e verdi. BBN, bir Honeywell mini bilgisayarı ana anahtar olarak seçti. Los Angeles ve Santa Barbara’daki California Üniversiteleri, Stanford’taki SRI ve Utah Üniversitesi’ni birbirine bağlayan fiziki şebeke 1969 yılında inşa edildi. Şebeke 50 Kbps gücündeydi.

1968
2001: Bir Uzay Destanı filmi Minsky'nin de aralarında bulunduğu yapay zeka araştırmacılarının yaptığı makinaların çok yakında insan seviyesindeki zekaya doğru gideceği gibi bazı öngörüleri yansıtıyordu.

1969
Arthur Bryson and Yu-Chi Ho çok katlı bir dinamik sistem optimizasyon yöntemi olarak geri yayılımı tanımladılar. Çok tabakalı yapay sinir ağları için bir öğrenme algoritması, bilgi işlem gücü büyük ağların eğitimini karşılamak için yeterince gelişmiş olduktan sonra, 2000'li ve 2010'lı yıllarda derin öğrenmenin başarısına önemli ölçüde katkıda bulunmuştur.

1969
C programlama dili AT&T Bell laboratuvarlarında, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından UNIX İşletim Sistemi'ni geliştirebilmek amacıyla B dilinden türetilmiş yapısal bir programlama dili geliştirildi.

1970
İlk antropomorfik robot olan WABOT-1, Japonya’daki Waseda Üniversitesi’nde inşa edilmiştir. Ekstremite kontrol sistemi, görme sistemi ve konuşma sistemi içeriyordu.

1970
Pascal programlama dili bilgisayar bilimcisi Niklaus Wirth Pascal'ı yapısal programlamayı derleyiciler için daha kolay işlenir hale getirebilmek amacıyla geliştirmiştir.

1970
70'li ve 80'li yıllarda büyük bilgisayar üreticileri halini alan Microsoft, Apple, Xerox, IBM gibi şirketler kişisel bilgisayar (PC Personal Computer) modeli ile bilgisayarı popüler hale getirdiler ve yaygınlaştırdılar. Ancak Yapay zekanın ticarileştirilmesi konusunda dışa kapalı kaldılar . Yapay zekâ çalışmaları ise daha dar bir araştırma çevresi tarafından geliştirilmeye devam etti.

1971
Intel, 4004 4-bit mikro işlemciyi tanıttı.

1971
Kenbak-1 İlk satışa çıkan kişisel bilgisayar oldu.

1972
AT&T Bell laboratuvarlarında, Ken Thompson ve Dennis Ritchie tarafından UNIX İşletim Sistemi' ni geliştirebilmek amacıyla B dilinden türetilmiş yapısal bir programlama dilidir.

1972
Stanford Üniversitesi’nde ciddi enfeksiyonlara neden olan bakterilerin saptanması ve antibiyotik önerilmesi için erken bir uzman sistem olan MYCIN geliştirilmiştir.

1972
İlk video oyunu Odyssey üretildi.

1972 
İlk e-posta programı, BBN’den Ray Tomlinson tarafından yapıldı

1973
DARPA’da TCP/IP olarak isimlendirilen protokoller için geliştirme başlamıştır.

1973
İlk mikrobilgisayar üretildi.

1973
Xerox, ilk LAN (Local Area Network-Yerel Bilgisayar Ağı) teknolojisini geliştirdi.

1973
James Lighthill, AI araştırması için hükümetin desteğini büyük ölçüde azaltacak “herhangi bir alana şimdiye kadar yapılan keşiflerin daha sonra vaat edilen büyük etkiyi üretmediğini” iddia ederek, devlet yapay zeka araştırması hakkında İngiliz Bilim Araştırma Konseyi’ne rapor verdi. 1973 Sektör sermayesinin kesilmesi "yapay zeka kışı'nı" başlattı. Böylece yapay zeka gelişmeleri yavaşladı.

1973
Welt am Draht (Yalan Dünya) ilk simülasyonda yaşadığımızı anlatan film vizyona girdi.

1974
İnternet sözcüğü, ilk olarak Vint Cerf ve Bob Kahn tarafından bir yazıda kullanıldı.

1975
Bill Gates ve Paul Allen Microsoft’u kurdu.

1976
Bilgisayar bilimcisi Raj Reddy, IEEE Bildiriler Kitabında “Doğal Dil İşleme (NLP) ile ilgili erken çalışmaları özetlerken konuşma tanıma özelliği olan makinelerle ilgili açıklamalarda bulunmuştur.

1976
İlk süper bilgisayar Cray 1 üretildi.

1976
Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne tarafından Apple I kişisel bilgisayar kitini satmak amacıyla kuruldu.

1978
XCON (eXpert CONfigurer) programı, müşterinin gereksinimlerine göre bileşenleri otomatik seçerek DEC’in VAX bilgisayarlarının sipariş edilmesine yardımcı olan kural tabanlı bir uzman sistem Carnegie Mellon Üniversitesi’nde geliştirildi.

1979
Stanford Cart, beş saat içinde insan müdahalesi olmadan sandalye dolu bir odanın içerisinden başarılı bir şekilde geçerek, otonom bir aracın en eski örneklerinden biri haline geldi.

1979 
IBM tarafından oluşturulan BITNET e-posta için kullanılmaya başlandı.

1980



Wabot-2, Japonya’daki Waseda Üniversitesi’nde icat edilmiştir, bir müzisyen robot olarak , bir kişiyle iletişim kurabilir, bir müzik notası okuyabilir ve bir elektronik kanallar üzerinde ortalama zorluk derecesi ezgileri oynayabilir şekilde tasarlanmıştır.

1981
IBM ilk MS-DOS bilgisayarı üretmiştir.

1981
Japon Uluslararası Ticaret ve Sanayi Bakanlığı, Beşinci Nesil Bilgisayar projesi için 850 milyon dolar bütçe ayırdı. Proje, konuşmaları devam ettirebilen, dilleri tercüme edebilen, resimlerini yorumlayabilen ve insan gibi sebepleri bulabilen bilgisayarlar geliştirmeyi amaçladı.

1982
Commodore 64 piyasaya sürüldü. C64 Bilgisayarın kitlelere yayılmasını ve son kullanıcıların bilgisayarla tanışmasını sağladı.

1983
C++ programlama dili Bell Laboratuvarlarından Bjarne Stroustrup tarafından geliştiriliştir.

1983
1 Ocak’ta, ARPANET’e bağlı tüm bilgisayarlar TCP/IP protokolunu kullanmak zorunda kaldı. ARPANET’in adı internet oldu.

1983
Wisconsin Ünüversitesi Domain Name System (DNS)’i oluşturdu. Bu gelişim insanların diğer server’lara bağlanmasını kolaylaştırdı.

1983
İlk cep telefonu DynaTAC 8000X piyasaya sürüldü.

1983
Objective-C, C'nin üzerine yazılmış, yansımalı, nesne yönelimli bir programlama dilidir. ObjC, Objective C ve Obj-C olarak da anılır. Günümüzde OpenStep standardı üzerine kurulu olan Mac OS X ve GNUstep işletim sistemlerinde kullanılmaktadır.

1984
AAAI yıllık toplantısında, Roger Schank ve Marvin Minsky, AI kabarcıklarının (üç yıl sonra meydana gelen) içten yanmalı bir patlamanın, 1970'lerin ortalarında AI yatırım ve araştırma finansmanındaki azalmaya benzer şekilde uyarlandı.

1984
William Gibson tarafından yazılan Neuromancer (Matrix Avcısı) yayınlandı.

1985




Microsoft, Windows1.0 'ı piyasaya sürüldü.

1986
Münih’teki Bundeswehr Üniversitesi’nde Ernst Dickmanns yönetiminde inşa edilen kamera ve sensörlerle donatılmış, ilk sürücüsüz araba, boş sokaklarda 55 mil hızla gidebilme özelliğini sahipti.

1987
Apple’ın CEO’su John Sculley’nin Educom’daki açılış konuşmasında video Bilgi Navigator, “bilgi uygulamalarına büyük miktarda sayısallaştırılmış bilgiye bağlı şebekeler üzerinden çalışan akıllı ajanlar tarafından erişilecek” bir gelecek öngördüğünü belirtmiştir.

1987
Perl dili Larry Wall tarafından geliştirilmişir.

1988
Judea Pearl, "Akıllı Sistemlerde Olasılıksal Akıl Yürütme" yayınladı. Judea Pearl belirsizlik altında bilgi işleme için temsilsel ve hesaplamalı temel oluşturdu. Bu modellerde çıkarımda kullanılan temel algoritmaların yanı sıra karmaşık olasılık modellerini tanımlayan matematiksel bir biçimcilik olan Bayes ağlarının keşfi ile de alakalıydı. Bu çalışma yapay zeka alanını sadece devrim yapmanın ötesinde, mühendislik ve tabiat bilimleri dallarının birçoğu için de önemli bir araç haline geldi.

1988



Rollo Carpenter, “doğal insan sohbetlerini ilginç, eğlenceli ve mizahi bir şekilde taklit etmek” için sohbet botu Jabberwacky’yi geliştirdi. İnsan etkileşimi yoluyla yapay zeka yaratmaya yönelik erken girişimlerden birisidir.

1988
IBM T.J. Watson araştırma merkezi üyeleri “Dil çevirisine istatistiksel bir yaklaşım”ı yayınladı. Başarıyla İngilizce ve Fransızca arasında tercüme yapan bu projede, çoğunlukla Kanada parlamentosunun iki dilli işlemlerinden kaynaklanan 2.2 milyonluk cümle tabanına dayanıyordu.

1988
Marvin Minsky ve Seymour Papert, 1969 tarihli “Perceptrons” kitabının genişletilmiş bir baskısını yayımladılar. “Prolog: 1988'den Bir Bakış” yazısında şunları yazdı: “Bu alandaki ilerlemenin çok yavaş olmasının bir nedeni, tarihine aşina olmayan araştırmacıların, daha önce yapılan hataların çoğunu yapmaya devam etmesi.” Söylevinde bulundu.

1989
Yann LeCun el yazısı posta kodlarını tanıyan çok katmanlı bir sinir ağına başarılı bir geri bildirim algoritması uyguladı.

1989
Web’in başlangıcı, hypertext-linkli sayfalar ortaya çıktı

1990
Bilim adamı Rodney Brooks, insan bilişselliğinin gizemlerini açıklamaya başlayan sinirbilimdeki gelişmelerden esinlenmiştir. Brooks, bir bilgisayarı akıllı davranış kurallarıyla önceden programlamanın yukarıdan aşağıya yaklaşım olduğunun yanlış olduğunu savundu. Bu yapay zekaya yönelik "aşağıdan yukarı" yaklaşımını canlandırmaya yardımcı oldu.

1990
www (dünya çapındaki ağ) CERN'den Sir Tim Berners - Lee Tarafından icat edildi.

1990
İlk Hacker ve Crackerlar ortaya çıktı.

1990
Tim Berners-Lee ve Cenova’da bulunan CERN, uluslararası yüksek enerji fizikçileri topluluğuna etkili bir bilgi geçişi sağlamak için bir hypertext systemini tamamladı

1991
Python programlama dili, Guido van Rossum tarafından geliştirildi. Nesne yönelimli, yorumlanabilen, birimsel (modüler) ve etkileşimli bir programlama dilidir.

1991
Linux, Linus Torvalds tarafından GNU Genel Kamu Lisansı ile sunuldu.

1992
World Wide Web CERN tarafından kullanıma sunuldu.

1993
Vernor Vinge ” Görülmeyen Teknoloji Geliyor” adlı kitabını yayınladı ve 30 yıl içinde teknolojik süper zekanın üretileceğinden ve bundan kısa bir süre sonra insanoğlu kavramının biteceğini öne sürdü.

1993
Sonradan Netscape olarak adlandırılan ilk sıradan kullanıcıya yönelik kullanıcı dostu web tarayıcı Mosaic , Mac Andersson tarafından oluşturuldu.

1993
Ruby, nesneye yönelik, dinamik, reflektif bir programlama dilidir. Ruby dili, Yukihiro Matsumoto tarafından Japonya'da tasarlanmaya ve geliştirilmeye başlanmıştır.

1994
IBM tarafından üretilen ve ilk akıllı telefonun öncüsü olarak kabuledilen Simon Personal Communicator piyasaya çıktı.

1995
Richard Wallace, Joseph Weizenbaum’un ELIZA programından esinlenerek chatbot A.L.I.C.E.’yi (Yapay Dil İnternet Bilgisayar Kurumu) geliştirici sadece Web’in ortaya çıkışı ile mümkün olan benzeri görülmemiş ölçekte doğal dil örnekleri veri toplama özelliklerini eklendi.
(Bu çalışmalardan biriside 2000 'li yıllarda Türkiye'de yürütülen bağımsız bir proje olan D.U.Y.G.U. Projesi ( Dil Uzam Yapay Gerçek Uslamlayıcı ) dır.

1995
Java programlama dili üretildi.

1995
PHP dili Rasmus Lerdorf tarafından oluşturuldu.

1995
JavaScript, yaygın olarak web tarayıcılarında kullanılmakta olan dinamik bir programlama dilidir.




1996



ilk akıllı telefon Nokia 900 Communicator piyasaya çıktı.

1997
Sepp Hochreiter ve Jürgen bugün el yazısı ve konuşma tanımada kullanılan tekrarlayan sinir ağının bir türü olan Uzun ve Kısa Vadeli Hafıza (LSTM) fikrini ortaya attı.

1997



Deep Blue, bir dünya satranç şampiyonu yenen ilk bilgisayar satranç oyun programı oldu.


1998
Dark City (Karanlık şehir) vizyona girdi.

1999




The Thirteenth Floor (13. kat) , Matrix Trilogy (Matrix Üçlemesi) ve Animatrix vizyona girdi.

2000
MIT çalışanı Cynthia Breazeal, duyguları tanıyan ve simüle edebilen Kismet’i geliştirdi.


2000
Yapay olarak akıllı bir insan robotu olarak tasarlanan Honda’nın ASIMO robotu, bir insan gibi hızlı bir şekilde yürüyebilme, bir restoran ortamında tepsileri müşterilere sunabilme özelliklerine sahipti.

2002
IRobot şirketi, ticari olarak başarılı ilk robot, otonom bir elektrik süpürgesi olan, Roomba’yı üretti. Basit sensörlere ve minimum işlem gücüne rağmen, robot bir evin güvenilir ve verimli bir şekilde temizlenmesi için yeterli zekaya sahipti.

2005
Soğuk Savaştan sonra, ABD ordusu otonom robotlara yatırım yapmaya başladı. Boston Dynamics tarafından yapılan BigDog, bunların ilkiydi. IRobot da bu alanda büyük bir oyuncu olmuştur. Bomba atma robotu PackBot, patlayıcı koklama gibi akıllı yeteneklerle kullanıcı denetimini birleştiriyordu. Irak ve Afganistan'da 2000'den fazla PackBot görevlendirildi.

2006
Oren Etzioni, Michele Banko ve Michael Cafarella “okuyabilen makine,” terimini ortaya attılar, bu robot otomatik olarak yazıyı anlayabilme özelliğine sahipti.

2006
Geoffrey Hinton Çoklu öğrenme tanımını ortaya attı bu terim özetle derin öğrenmeye ilk bakış olmuştur.

2007
Fei Fei Li ve Princeton Üniversitesi’ndeki meslektaşları, görsel nesne tanıma yazılımı araştırmasına yardımcı olmak için tasarlanmış açıklama görüntülerinin büyük bir veri tabanını ImageNet’i oluşturmaya başladılar.

2008
IBM RoadRunner adlı süper bilgisayarı 1 petaflopluk hıza ulaşan ilk bilgisayar oldu.

2008
2008'de, yeni Apple iPhone'da konuşma tanıma özelliğini tanıtdı. Konuşma tanıma yapay zekanın temel hedeflerinden biri olmasına rağmen, yatırımlar %80 doğruluk oranında kaldı. Google, yeni bir yaklaşımın öncülüğünü yaptı; paralel sinir ağlarını çalıştıran ve Google'ın birçok kullanıcısından akan çok miktarda veride yer alan kalıpları öğrenen binlerce güçlü bilgisayar sayesinde doğruluk oranı %90'nı geçti.

2009
Rajat Raina, Anand Madhavan ve Andrew Ng, modern grafik işlemcilerinin çok çekirdekli işlemcilerin yetersiz kaldığını ve denetimsiz öğrenme yöntemlerinin uygulanabilirliğinin devrim potansiyeline sahip olduğunu savunarak, “Grafik İşlemcilerini Kullanarak Büyük Ölçekli Denetimsiz Öğrenme”yi yayımladılar.

2009
Google sürücüsüz araç geliştirmeye başladı. 2014 yılında, Nevada’da ABD eyaletinde kendi kendine sürüş testi yapan ilk araba oldu.

2009
Northwestern Üniversitesi Akıllı Bilişim Laboratuarı’ndaki bilgisayar bilimcileri, insan müdahalesi olmaksızın spor haberleri yazan Stats Monkey programını geliştirdi.

2010
NAO robotları sinir ağları tarafından sağlanan öğrenme gibi önceki yıllara öncülük edilen birçok teknolojiyi kullandı. Şangay 2010 Dünya Fuarında sergilenen robotlardan 20 tanesi 8 dakika boyunca mükemmel bir uyum içinde dans etti.

2010
Kuantum hesaplama yapan enfermasyon birimleri olan kubitlerin araştırmacılar tarafından manipüle adilebildi. Böylece Kuantum bilgisayarların gerçekleşmesi için ilk adım atılmış oldu.

2011
Bir konvolüsyonel sinir ağı, Alman Trafik İşareti Tanıma yarışmasını % 99,46 doğrulukla (% 99,22 insanla karşılaştırıldığında) kazandı.

2011
webkenti.net yayın hayatına başladı. Levent Kentoglu "Yapay zeka paradokslarında sezgizel sonuca varımlar" makalesini MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) de yayınladı.

2011
IBM Watson, hızlı cevap verebilen bir konuşma makinesi yaptı ve bu makine iki dil şampiyonunu yendi.
Watson, ABD'li Quiz Show Jeopardy'de insan beynini ele geçirdi. Watson bilmeceleri ve karmaşık soruları cevaplamak zorunda kaldı. Sayısız yapay zeka tekniği kullandı ve sorular ve cevaplardaki kalıpları tanıması için makineyi üç yıldan fazla eğitti. Watson karşıtlarını bozguna uğrattı ve yapay zekayı bir zafer olarak göklere çıkardı.

2011
İsviçre’deki IDSIA araştırmacıları, konvolüsyonel sinir ağları kullanarak el yazısı tanımada %0.27 hata oranını rapor ettiler, önceki yıllarda %0.35 -%0.40 hata oranı üzerinde önemli bir gelişme olmuştu.

2011
D-Wave Systems ilk ticari kuantum hesaplama sistemi D-Wave One’ı pazara sürdü.

2012
Jeff Dean and Andrew Rastgele seçilmiş 10 milyon üzerinde Youtube videosuna tepki verebilen bir mekanizma geliştirdi.

2012
Toronto Üniversitesi araştırmacıları tarafından tasarlanan konvolüsyonel sinir ağı, bir önceki yıla göre en iyi girişin elde ettiği %25'lik hata oranının üzerinde önemli bir iyileşme olan Büyük Ölçekli Görsel Tanıma Yarışması’nda yalnızca% 16'lık bir hata oranı elde etti.

2012
Apple Siri’yi tanıttı ve cihazlarında kullanmaya başladı. Siri, iOS 5'ten itibaren iOS işletim sisteminin bir parçasıydı. Ekim 2012 ve sonrasında üretilen bütün Apple cihazlarında Siri yer almaktadır. Siri kelimeleri anlama ve cevap verme konusunda çok başarılı olsa da ses tonundan duygu ve düşünceleri anlama konusunda üzerinde çalışmalar hala devam etmektedir.

2012 




Google sıra dışı projesi “The Cat Experiment” Kedi Deneyi ile karşımıza çıkarak sonuçlarını duyurdu.  Kedi deneyinde 1000 adet bilgisayar kullanılarak dünya genelinde 10 milyon etiketsiz imaj rastgele YouTube’dan alınarak geliştirilen eğitim yazılımı çalıştırıldı. Eğitim sonunda 1 neron’nun en yüksek seviyede kedi resimlerine tepki verdiği anlaşıldı. Bu nedenle de Kedi Deneyi diye anılmaktadır.

2012
Mikroçip üzerinde beyin hücresi yetiştirerek , nörpçip teknolojisi gerçeğe dönüştü.

2013
Facebook, eski Google çalışanı deep learning uzmanı Marc’Aurelio Ranzato’un, daha önce satın aldığı yüz tanıma teknolojisi şirketi Face.com’un kurucusu Yaniv Taigman’ın aralarında bulunduğu özel bir ekip oluşturdu. Yeni oluşturulan grubun, beyin hücrelerinin süreçlerinin incelemesinden başlayarak ilerleyeceği yapay zeka geliştirmesi ile Facebook 700 milyon kişinin paylaşımlarını, beğenilerini anlayacağı ve anlamlandırması planlandı.Bu çalışma ile deep learning süreci daha hızlandırılmış oldu. En basit anlatımla Facebook fotoğrafı kullanıcı tarafından etiketlenmemiş olsa da Facebook kime ait olduğunu bilecekti.

2014
Google yapay zeka şirketi Deepmind’ı satın aldı. Bu gelişme, Google’ın yapay zeka ve robotik alanlarında son zamanlardaki en önemli büyüme hamlelerinden biri oldu. 400 milyon dolar değerindeki bu anlaşmanın sebebi yapay zeka ile öğrenme (machine learning) ve sinir ağlarını harmanlayarak genel amaçlı öğrenme algoritmaları tasarlamaktı. Deepmind’ı satın alması Google’ın yapay zeka konusunda üst düzey yetenekleri bünyesine katma hamlesi olarak da görülüyor.

2014
Facebook’un yeni teknolojisi, yüz tanıma konusunda insan zekası seviyesine ulaştı. Yabancı birine ait iki ayrı fotoğrafı gösterdiğinizde, insanların doğru eşleştirme oranı yüzde 97,53. Facebook araştırmacılarının yeni geliştirdiği yazılımın aynı testteki skoru ise yüzde 97,25. Yeni yazılım, 4 bin kişiye ait 4 milyon adet yüz resminden oluşan ve bugüne kadar oluşturulan “en büyük veritabanı” kullanılarak eğitilmiş. Geliştirmeyle Facebook’un bugünkü teknolojisinin hata oranında yüzde 25 oranında azalma sağlanmış ve insan deneyimine bir hayli yaklaşılmış durumdaydı.

2014
Vicarious’ın sekiz kişilik, dahilerden oluşan takımı , CAPTCHA’yı çözebilen (CAPTCHA testleri insan ve bilgisayarları ayırt etmekte kullanılıyor.) bir teknoloji gelişmesi duyurdu. Vicarious’ın algoritmaları denemelerin yüzde 90’ında testi geçmeyi başarmıştı.
Mark Zuckerberg, Ashton Kutcher ve Elon Musk bu şirkete 40 milyon dolar yatırım yaptı.

2014
Amelia insanların ne sorduğunu, nasıl hissettiğini anlayabilen bir sanal asistan. Yapay zekayı kullanan birçok akıllı makineden farklı olarak Amelia, insan davranışını taklit etmek yerine insanın düşünme biçimini anlamak üzerine kurgulanmış.

2015
Maryland üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğrencileri YouTube’dan video izleyerek yemek pişirmeyi öğrenen robotlar geliştirdiler.
Araştırmada, robotların objeleri genel tanıma yüzde 79, nesneleri tutuş biçimlerini tanıma yüzde 91 ve eylemleri tahmin etmeleri yüzde 83 doğruluk oranlarıyla sağlanmış.

2015
Google Project Wing’i kuran ekibin girişimi Skydio dronelar için ‘yapay zeka’ geliştirdiğini duyurdu.

2015
Google, kendi kendine video oyun oynamayı öğrenip ustalaşan yapay zeka teknolojisi geliştirdi

2015
“Machine teaching tool” teknolojisi ile herkes bilgisayarları kendi uzmanlık alanları ve bilgileri dahilinde eğitebileceği bir sistem kurmaya başladı. Örneğin bir şef bir yemeğin nasıl hazırlanması gerektiğini veya püf noktalarını bilgisayara öğretebilecek ya da bir doktor medikal alandaki bir bilgisini yine bilgisayara aktarabilecekti.

2015 
ETH Zürih (Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü) ve Cambridge Üniversitesi’ndeki araştırmacıların birlikte yürüttüğü, öğrenebilen ve kendisini geliştirebilen robot projesi.
Ekip insan müdahalesi olmaksızın kendisini geliştirip performansını arttırabilen bir “anne” robot prototipi üretmişler. Bu “anne” robot, plastikten oluşan ve içerisinde bir adet motor bulunan 10 adet “bebek” robot üretmiş ve süreç içinde ürettiği bebeklerin performansını izleyerek yeni ürettiği bebeği daha “becerikli” yapmış.

2016
Ars Technica senaryosu tamamen yapay zeka tarafından yazılan ilk kısa filmi yayımladılar. Bu alanda resim yapıp, müzik besteleyerek her gün yeni bir ilerleme kaydeden makineler bu kez sinemaya el attılar. Açılışı Sunspring adından bir kısa filmle yapılan deneme, senaryosu yapay zeka tarafından yazılmış bilinen ilk kısa film olma özelliğinde.

2016
Apple gerçek zamanlı duygu tanıyan yapay zeka girişimi Emotient’i satın aldı. Müşterilerin, cinsiyet, yaş gibi genel bilgilerini, gizlilik kurallarını ihlal etmeden, gerçek zamanlı olarak tespit eden Emotient, dijital ekranlarda gerçek zamanlı hedefleme yapılmasını sağlıyor. Örneğin ekrana bakan genç erkek bir müşteriyse tıraş bıçağı reklamı görebiliyor.

2016
CMU’daki bilim adamlarının geliştirdiği Libratus adlı yapay zeka oyuncusunu dünyanın en iyi poker oyuncularından dördüyle (Dong Kim, Jimmy Chou, Daniel McAulay, Jason Les) karşı karşıya getirmiş. 30 gün süren ve 120 bin elin döndüğü oyunda Libratus 1,77 milyon dolar kazanmayı başarmış. Günde 10 saat bilgisayar ekranıyla muhatap olan poker oyuncularının payına ise 200 bin dolarlık ödülü bölüşmek düşmüş.

2016
Hanson Robotics tarafından geliştirilen, yürüme, konuşma ve gerçekçi yüz ifadeleriyle tepki verebilme kabiliyetine sahip mekanik profesör(Einstein); bir yandan temel bilimlere dair eğitici bir rol üstlenirken diğer yandan da muzipçe şakalar yapabilecek şekilde tasarlanmış.
Şirketin kurucusu ve CEO’su David Hanson, Einstein robotun insanlarla etkileşimi içinse şu sözleri sarf ediyor : “Yapay zekayı çok akıllı hale getirmek ve insanlarla iyi ilişkiler kurmasını sağlamak, aynı zamanda insana benzeyen bir şekil vermek, ona insana dair çok daha fazla şey öğretebileceğimiz anlamına geliyor. Einstein robotu dünyayı bir bebeğin yaptığı gibi fiziksel ve sosyal anlamda keşfedebilir ve insanlardan bir şey öğrenebilir”.

2016 
Google ekibi, bilgileri şifreleyerek birbirinden saklayan nöral ağlar oluşturarak bilgisayara sır saklamayı öğretti. 'Alice' ve 'Bob' ağlarına, bilgileri şifreleyerek birbirleri ile paylaşmalarını ve 'Eve' isimli üçüncü ağın şifreyi çözmesini engellemeyi öğrettiler.

2017
NVIDIA PilotNet adını verdiği ve insanları gözlemleyerek bir otomobili sürmeyi öğrenen, sinir ağı tabanlı bir sistem geliştirdi. Bu sistemle yetinmeyen NVIDIA, sürüş kararları alırken öncelik sıralamasının ne olduğunu söyleyen bir yöntem geliştirmeyi başardı. Ağ, öncelik sıralamasını bu metoda göre yöneticilerle paylaşıyor.

2017



Deep Mind araştırmacıları geliştirdikleri yeni algoritmayla yapay zekaya hafıza eklemeyi başardılar.

2017
Google video içeriğini tanıyıp aranabilir hale getiren ‘machine learning’ API’ını yayınladı.

2017
Nottingham Üniversitesi araştırmacıları, hangi hastaların 10 yıl içinde inme veya kalp krizi geçireceğini tahmin edebilmek için rutin tıbbi verileri tarayan bir yapay zeka sistemi geliştirdi. Yapay zeka sistemi, geleneksel yöntemlerle tahminler yapmaya çalışan doktorlara oranla 355 vakayı daha doğru tespit ederek geleneksel yöntemler karşısında çok daha fazla başarılı olduğunu kanıtladı.

2018
Blockchain tabanlı bir yapay zeka SingulartyNET, anti merkezcil bir yapay zeka platformu. Goertzel ve ekibi, görüntü tanımlamadan doğal dil işlemeye kadar bir çok yapay zeka algoritmasını etkin bir şekilde çalıştırabilen blok zincir tabanlı bir alt yapı oluşturmayı planlıyor. Sistem ayrıca hangi algoritmaların daha çok kullanıldığını takip etmek ve geliştiricilerin buna göre hareket etmesini sağlamak içinde kullanılabilecek.

2018
Yapay zeka etik kodları yayınlandı
Montréal Üniversitesinin Québec Araştırma Fonu ile iş birliği içinde hazırladığı Montréal Yapay Zekanın Sorumlu Geliştirilmesi Beyannamesi yayımlandı.
Montréal Üniversitesinin Québec Araştırma Fonu ile iş birliği içinde hazırladığı Montréal Yapay Zekanın Sorumlu Geliştirilmesi Beyannamesi yayımlandı. Bu, yapay zekanın geliştirilmesi için hazırlanan etik kurallar bütünü bir yıldan uzun bir süre boyunca vatandaşlara, uzmanlara, siyasetçilere, endüstri hissedarlarına, sivil toplum kuruluşlarına ve mesleki cemiyetlere danışılarak yapılan çalışmalar ve araştırmalarla hazırlandı.


Buna göre, yapay zeka sistemlerinin izlemesi gereken 10 prensip şu şekilde belirlendi:



Yapay zeka etik kodları


0-) YZS (Yapay zeka sistemlerinin) gelişimi ve kullanımı, tüm canlı varlıkların var olmasında ki sağlığının gelişimine izin vermeli.
1-) YZS insanların otonomluğu göz önünde bulundurularak ve insanların kendi hayatlarının yanı sıra çevreleri üzerindeki kontrolünün artırılması hedefi ile geliştirilmeli.
2-) Mahremiyet ve özel hayat YZS’nin, veri toplama ve arşivleme sistemlerinin müdahalesinden korunmalı.
3-) YZS’nin gelişimi insanlar ve jenerasyonlar arasındaki birlik bağlarını korumaya uyumlu olmalı.
4-) YZS anlaşılabilirlik, savunulabilirlik ve erişilebilirlik kriterlerine uygun olmalı ve demokratik incelemeye, tartışmaya ve kontrole tabi olmalı.
5-) YZS geliştirilmesi ve kullanımı, adil ve eşitlikçi bir toplumun oluşturulmasına katkıda bulunmalı.
6-) YZS geliştirilmesi ve kullanımı, toplumun sosyal ve kültürel çeşitliliğini korumakla uyumlu olmalı ve yaşam tarzı seçimlerini ve kişisel deneyimleri kısıtlamamalı.
7-) YZS gelişimine katkıda bulunan her insan, en uç örnekleri göz önünde bulundurarak YZS kullanımının ortaya çıkaracağı muhtemel kötü sonuçları öngörmek için temkinli olması ve bunların önüne geçmek için gerekli önlemleri alması gerekir.
8-) YZS geliştirilmesi ve kullanımı, karar alma sırasında insanların sorumluluğunu azaltmaya katkıda bulunmamalıdır.
9-) YZS geliştirilmesi ve kullanımı gezegenin çevresel sürdürülebilirliğini sağlayacak şekilde yürütülmelidir.

Bu prensiplere bağlı olarak, Beyanname’nin etik çerçevesi dahilinde dijital geçişi tamamlayacak yönergeler önermek amacıyla öneriler geliştirildi. Bu öneriler şu şekilde:

0-) Yapay zekanın ve dijital teknolojinin kullanımı ve bunun toplumsal etkilerini inceleyip araştıracak bir organizasyon kurulmalıdır.
1-) Sorumlu uygulamaları teşvik eden, YZS’nin denetlenmesi ve sertifikalandırılması için uygun bir politika yerleştirilmelidir.
2-) Dijital teknolojiler konusunda vatandaşların daha fazla güç sahibi olması için, anlayış, eleştirel düşünme, saygı ve sorumluluğu öğreten eğitimlere erişime destek verilmeli böylece sürdürülebilir dijital topluma aktif katılım teşvik edilmelidir.
3-) Sektör hissedarlarının YZS kullanımı, tasarımı ve geliştirilmesine dair eğitimi çok disiplinliliğe ve etik kurallarına yatırım yapılacak şekilde yeniden gözden geçirilmeli.
4-) Yapay zekanın kapsayıcı olarak geliştirilmesini teşvik etmek ve YZS gelişimi ve uygulanması hakkında muhtemel taraflılığı ya da ayrımcılığı önlemek üzere çeşitli mevcut kurumsal kaynakları kullanan, kapsamlı bir strateji uygulanmalı.
5-) Demokrasinin, siyasi uçlar için bilgi manipülasyonundan korunması amacıyla, vatandaşların kandırılması ve siyasi manipülasyonunu engelleyecek bir sınırlama stratejisi uygulanmalı. Ayrıca siyasi fişlemeyle mücadele için geliştirilecek bir strateji ile demokratik kurumlar ve bilgili vatandaşların sağlıklı bir şekilde işlemesi sağlanmalı.
6-) Düşük ve orta gelirli ülkeler suistimal edilmeden dünyanın farklı bölgelerini dahil etmeyi hedefleyen, saldırgan olmayan bir uluslararası gelişim modeli uygulanmalı.
7-) YZS’nin ve diğer dijital teknolojilerin gelişimi ve kullanımının güçlü çevresel sürdürülebilirlikle uyumlu ve çevresel krizlerin çözümündeki gelişmelere olanak sağlayan bir kamu/özel sektör stratejisi uygulanmalı.

...






Yorumlar

  1. Yapay zekanın tarihi de baya geçmişe dayanıyormuş. Son günlerde adını sıkça duysak da öncesi de baya genişmiş.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok yakında hayatın ayrılmaz parçası olacak. Değer verdiğiniz için teşekkürler.

      Sil
  2. cok detaylı ve dikkat cekici bir yazı olmus

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İlginize teşekkürler. Olabildiğince kaliteli olması için gayret içindeyiz.

      Sil
  3. Çok ayrıntılı. Başarılarınızın devamını dilerim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Meraklısına yönelik bir çalışma oldu. ilginize teşekkürler.

      Sil

Yorum Gönder

🔺 YUKARI ÇIK 🔺