Ürün Etiketi Okur Yazarlığı
Gıda ürünlerinin etiketlerinin üstünde içinde nelerin olduğunu gösteren küçük harfler ile yazılmış maddeler vardır. Bu içeriklerin basitçe ne mantıkta yazıldığını bilmemiz daha az kazık yememiz ve sağlığımız için önemlidir.
Besin Etiketinde Yazanları Anlamak
* Ürünlerin içerisinde bulunan maddelerin sırası çok'tan az'a doğru yazılır.* Alerjik reaksiyona sebep olabilecek maddeler kalın punto ile yazılır.
* Eser miktarda : Aynı üretim bandından daha önce üretilmiş ürünlerin içerisinde bulunan katkılardan bulaşabilecek diğer ögeleri içerir.
* Aroma verici : En çok kullanılanı vanilin yani doğal olmayan sentetik vanilya gibi katkılardır.
* Peyniraltı suyu tozu : Genelde peynir üretimi başta olmak üzere süt ürünleri üretimi artığıdır.
* Çikolatalı bir üründe Kakao kitlesi kakaonun en kaliteli kısımı, kakao tozu ise en kalitesiz kısımdır.
* % ile yapılan hesaplama ürünün tamanında olan yüzdesel oranı değil belirtiği kısımdakinin yüzdesel oranıdır. Örneğin 100 ml çilekli sütte %10 çilek içerir demek 10 ml çilek içerir anlamında değil içine eklenen çileğin %10 olduğunu yani %0,1 ml çilek içerdiğini belirtir.
* Ürünlerin üstünde bulunan F ibaresi şeker cinsi Fruktoz yani mısır şurubunu, S ibaresi Sakaroz yani sofra şekeri demektir.
...
Besin Etiketinde Yazan Kelime Oyunlarını Anlamak
* Besin etiketlerinde ürünün 1 porsiyonunun, 1 paketinin ya da 100 gramının besin değerleri olabilir. Örneğin yediğiniz ürün 200 gram olup, etiket bilgisi 100 gram olarak verilmiş olabilir. Eğer siz 100 gramı dikkate alırsanız, aslında 200 gram yediğiniz için her rakamın 2 katını almış olacaksınız.* Satın aldığınız bir besinin etiketinde; 100 gram ürün içerisinde 20 gramdan fazla yağ varsa ve bunun 5 gramı doymuş yağlardan geliyorsa bu besin çok yağlı, 3 gramdan daha az yağ içeriyorsa ve bunun 1 gramdan azı doymuş yağlardan geliyorsa bu besin az yağlı olarak değerlendirilir. Eğer aldığınız üründeki yağ miktarı 3 ile 20 gram arasında ise bu besindeki yağ miktarı kabul edilebilir sınırlar içerisindedir, ancak kalp sağlığınız için önerilen 3 gram ve altında olmasıdır.
* Satın aldığınız bir besinin etiketinde; 100 gram ürün içerisinde 1.25 gramdan tuz ya da 0.5 gramdan daha fazla sodyum varsa bu besin çok tuzlu, 0.25 gramdan daha az tuz ya da 0.1 gramdan daha az sodyum varsa bu besin az tuzlu olarak değerlendirilir. Aldığınız besinlerdeki tuz miktarının 0.25 gramdan az olmasına özen gösterin.
* Aldığınız ürünlerin etiketinde, ürüne eklenmiş şekerler; sukroz, glikoz, fruktoz, maltoz, hidrolize edilmiş nişasta, mısır şurubu ve bal gibi değişik isimlerde yer alabilir. Ya da direkt olarak karbonhidrat başlığında şeker miktarını bulabilirsiniz. Satın aldığınız bir besinin etiketinde; 100 gram ürün içerisinde 10 gramdan fazla şeker varsa bu besin çok şekerli, 2 gramdan daha az şeker bu besin az şekerli olarak değerlendirilir.
* Bir besinin light ya da şeker hastaları için uygun olması, kalori içermediği ve istenildiği kadar yenebileceği anlamına gelmez. Light bisküvi, çikolata, dondurma, kek ve kraker gibi ürünlerin birçoğu çok fazla yağ içerirler.
...
Gıdaların Uygun Koşullarda Muhafaza Edilmesi
Ürünlerin ne şekilde saklanmasının uygun olduğuna, marketteki sergilenme koşullarını referans alarak kolaylıkla karar verebilirsiniz. Soğutucu raflarda yer alan gıdalar, buzdolabında +4C de, derin dondurucularda bulunan ürünler -18C muhafaza edilmelidirler. Soğutucu olmayan raflarda yer alan gıdalar ise ambalajları açılmadığı sürece evde de bu şekilde buzdolabına konulmadan direk güneş ışığı almayan kuru ve serin bir yerde saklanabilinir. Gıdaların ambalajları açıldıktan sonra buzdolabına konulması kullanım ömrünü(son tüketim ömrüne değil!) uzatsada en kısa sürede tüketilmesi gerekir.Ambalajı açılana kadar dışarıda muhafaza edilmeye uygun olan konserveler, UHT süt, ketçap, hardal, salça, zeytin gibi bazı ürünlerin, açıldıktan sonra buzdolabına alınması gerekir.
Bakınız Burası Çok Önemli
Buraya kadar en azından kurumsal firmaların yaptıklarından bahsettik, bir de vurkaç taktiği ile piyasaya sürülen ürünler vardır. Özellikle işi ehline değilde torpilliye veren ülkelerde onay ve denetim mekanizmaları çökmüş olduğundan fırsatçılar bu açıktan faydalanırlar. Orjinal bir ürüne benzeretek uydurma bir isimle piyasaya sürülüp raflarda yer alan ürünlerin etiketlerinin üzerinde yazan içindekiler bölümünün gerçekliği tam bir muammadır. Zaten bu ürünleri bir defa görürsünüz sonra bir daha görmezsiniz. Asıl toplum sağlığını tehdit eden ürünler bunlardır.Gıda Dedektifi Musa Özsoy ve Dr. Murat Baş'ın katkılarıyla hazırlanmıştır.
https://denetle.com.tr
Tasarım çok eski böyle köklü bir site daha güzelini hak ediyor bence.
YanıtlaSilBiliyorum. Tamam budur dediğim bir temaya rastlayınca değiştireceğim. Acelesi yok ama içime sinmesi için doğrusu olması lazım. Teşekkür ederim.
Sil